Peguam Syarie Menulis
Berita Harian
2013/06/26 - 06:33:19 AM
Oleh Musa Awang
Jika bukan Islam diterima bermakna Mahkamah Syariah
tidak mematuhi Perlembagaan
Mahkamah Rayuan yang dianggotai tiga hakim diketuai
Datuk Seri Abu Samah Nordin, pada 21 Jun lalu memutuskan pengisytiharan Perkara
10 Kaedah-Kaedah Peguam Syarie 1983 yang mewajibkan mereka beragama Islam saja
layak memohon sebagai peguam syarie sudah melampaui batasan undang-undang
(ultra vires) Akta Pentadbiran Undang-Undang Islam (Wilayah Persekutuan) 1993.
Panel rayuan berpendapat perkataan ‘mana-mana orang’
yang dinyatakan dalam Seksyen 59 (1) Akta Pentadbiran Undang-Undang Islam
(Wilayah Persekutuan) 1993 itu termasuk orang bukan Islam.
Allah SWT berfirman; “Wahai orang yang beriman!
Janganlah kamu mengambil orang yang menjadikan agama kamu sebagai ejek-ejekan
dan permainan - dari orang yang telah diberikan Kitab sebelum kamu, dan orang
kafir musyrik itu menjadi penolong-penolong dan bertakwalah kepada Allah, jika
kamu benar-benar orang yang beriman.” (Surah al-Maidah, ayat 57)
Jika niat badan perundangan adalah untuk menghalang
orang bukan Islam diterima sebagai peguam syarie, maka ia harus dinyatakan
dalam akta itu.
Abu Samah berkata, Majlis Agama Islam Wilayah
Persekutuan (MAWIWP) bertindak melampaui kuasa apabila ia menggubal Perkara 10
Kaedah-Kaedah Peguam Syarie 1983. Mahkamah berpendapat MAIWP tidak diberi kuasa
untuk membuat peraturan yang tidak selaras dengan Akta Pentadbiran
Undang-Undang Islam (Wilayah Persekutuan).
Keputusan digantung pelaksanaan
Ini bermakna, bukan Islam dibenarkan bertindak sebagai
peguam syarie di Mahkamah Syariah di Wilayah Persekutuan. Walau bagaimanapun,
keputusan itu digantung pelaksanaannya sehingga rayuan dikemukakan di Mahkamah
Persekutuan.
Perkara 10, Kaedah-Kaedah Peguam Syarie Wilayah
Persekutuan 1983 memperuntukkan: “Seseorang boleh diterima menjadi peguam
syarie jika dia seorang Islam dan memiliki ijazah sarjana muda syariah, seorang
Islam yang menjadi anggota perkhidmatan kehakiman dan perundangan Persekutuan,
seorang Islam yang menjadi peguambela atau peguamcara berdaftar mengikut Akta
Profesion Undang-Undang 1976 atau pernah berkhidmat sebagai Hakim Syarie atau
kadi tidak kurang daripada tujuh tahun.”
Kaedah ini dibuat berdasarkan peruntukan Seksyen 59 Akta
Pentadbiran Undang-Undang Islam (Wilayah Persekutuan) 1993 (Akta 505),
tertakluk kepada subseksyen (2), Majlis boleh menerima mana-mana orang yang
mempunyai pengetahuan mencukupi mengenai hukum syarak menjadi peguam syarie.
Akta 505 digubal bagi mentadbir undang-undang Islam
serta institusi berkaitan Islam di Wilayah Persekutuan yang digubal menurut
kuasa Yang di-Pertuan Agong sebagai ketua agama Islam di Wilayah-Wilayah
Persekutuan.
Selain urusan pentadbiran peguam syarie, akta itu juga
memperuntukkan undang-undang pelantikan Mufti dan Timbalan Mufti (Seksyen 32);
jawatankuasa perundangan hukum syarak (Seksyen 37); pelantikan Ketua Hakim
Syarie (Seksyen 41); pelantikan hakim Mahkamah Syariah (Seksyen 42-44);
pelantikan pendaftar Mahkamah Syariah (Seksyen 45); pelantikan pegawai masjid
(Seksyen 76); pelantikan jawatankuasa pengawasan pengajian agama (Seksyen 96).
Tafsiran mana-mana orang
Merujuk seksyen 32 berhubung pelantikan Mufti dan
Timbalan Mufti, peruntukan juga menggunakan perkataan ‘mana-mana orang’. Jika
tafsiran terhadap perkataan ‘mana-mana orang’ dibuat secara literal, adakah ia
membawa maksud Mufti dan Timbalan Mufti juga boleh dilantik daripada kalangan
bukan Islam.
Jika perkataan menjadi masalah dan perbahasan,
dicadangkan supaya peruntukan akta itu dipinda dengan menggunakan perkataan
lebih tepat dan tidak mengelirukan.
Hakikatnya, Jadual 9 Senarai 2 Perlembagaan Persekutuan
memberi kuasa kepada Mahkamah Syariah untuk membicarakan dan memutuskan kes
membabitkan orang Islam saja. Jika bukan Islam diterima bermakna Mahkamah
Syariah akan melakukan perkara bertentangan Perlembagaan.
Ini kerana segala arahan atau hukuman yang dikeluarkan
oleh Mahkamah Syariah tidak boleh dikenakan terhadap peguam berkenaan disebabkan
dia bukan beragama Islam.
Bahan ejekan
Bagaimana Mahkamah Syariah hendak mengendalikan
perbicaraan jika peguam tidak terikat dengan segala peraturan dan arahan
mahkamah? Kesannya, Mahkamah Syariah dan agama Islam akan menjadi bahan ejekan
serta dipersendakan sepanjang masa.
Perkara ini tidak harus dibiarkan berlaku dan ia sudah
lama ditegaskan Allah SWT dalam firman-Nya: “Wahai orang yang beriman!
Janganlah kamu mengambil orang yang menjadikan agama kamu sebagai ejek-ejekan
dan permainan - dari orang yang telah diberikan Kitab sebelum kamu, dan orang
kafir musyrik itu menjadi penolong-penolong dan bertakwalah kepada Allah, jika
kamu benar-benar orang yang beriman.” (Surah al-Maidah, ayat 57)
Maka, sudah pasti orang yang hendak masuk ke Mahkamah Syariah
perlulah seorang yang tertakluk dengan bidang kuasa mahkamah, terikat peraturan
dan undang-undang di Mahkamah Syariah.
Sebagai perbandingan, apakah Mahkamah Sivil bersedia
menerima seorang peguam jika peguam itu tidak tertakluk dengan bidang kuasa mahkamah
di Malaysia dan terlepas daripada segala peraturan? Sudah tentu tidak sama
sekali.
Kelulusan akademik tak cukup
Kelulusan akademik semata-mata tidak cukup untuk
memaksa Mahkamah Syariah menerima bukan Islam sebagai peguam syarie, tanpa
mengambil kira faktor akhlak, amanah dalam menegakkan hukum Allah, menyeru
kepada kebaikan dan mencegah berlaku kemungkaran.
Peguam syarie tidak hanya bertanggungjawab terhadap
anak guam mereka tetapi juga bertanggungjawab dengan mahkamah dan keadilan yang
ingin dicapai melalui perbicaraan.
Peranan peguam syarie berkait langsung dengan ayat
al-Quran dan hadis dalam menegakkan keadilan serta mengelak daripada bersubahat
dengan golongan yang zalim.
Firman Allah SWT: “Wahai orang yang beriman, hendaklah
kamu semua sentiasa menjadi orang yang menegakkan keadilan kerana Allah, lagi
menerangkan kebenaran dan jangan sekali-kali kebencian kamu terhadap sesuatu
kaum itu mendorong kamu kepada tidak melakukan keadilan. Hendaklah kamu berlaku
adil (kepada sesiapa juga) kerana sikap adil itu lebih hampir kepada takwa. Dan
bertakwalah kepada Allah, sesungguhnya Allah Maha Mengetahui dengan mendalam
akan apa yang kamu lakukan.” (Surah al-Maidah, ayat 8)
Penulis ialah Presiden Persatuan Peguam Syarie Malaysia
(PGSM) dan boleh dihubungi di alamat emel sekretariatpgsm@yahoo.com
Link -http://www.bharian.com.my/bharian/articles/PeguamSyarieMenulis_Kelulusanakademiksajatakcukupjadipeguamsyarie/Article
Link -http://www.bharian.com.my/bharian/articles/PeguamSyarieMenulis_Kelulusanakademiksajatakcukupjadipeguamsyarie/Article
