Enakmen agama 5 negeri ikut Perlembagaan

Peguam Syarie Menulis

Berita Harian

Rabu 17/07/2013 

Oleh Musa Awang

Gesaan pinda akta cuba kelirukan masyarakat

Terdapat segelintir pihak menggesa supaya kerajaan Negeri Sembilan, Kedah, Perak, Melaka dan Sarawak yang masih mengekalkan undang-undang memberi kebenaran kepada hanya ibu, bapa atau penjaga mengislamkan kanak-kanak di bawah umur 18 tahun meminda Enakmen Pentadbiran Agama Islam masing-masing.

Gesaan ini berikutan tindakan kerajaan menarik balik Rang Undang-Undang Pentadbiran Agama Islam (Wilayah-Wilayah Persekutuan) 2013 yang dibentangkan untuk bacaan kali pertama di Dewan Rakyat pada 26 Jun lalu, kerana timbul bantahan berkaitan Seksyen 107 (b) dalam rang undang-undang itu.

Agama anak di bawah umur 18 tahun boleh juga ditentukan oleh ibu atau bapa atau penjaganya yang bukan Islam. Jadi dakwaan ibu bapa bukan Islam tidak mempunyai peluang untuk mendapat keadilan adalah tidak benar dan ia tindakan cuba mengelirukan masyarakat bukan Islam.

Lebar isu ke negeri lain

Mereka mengambil kesempatan atas penarikan balik rang undang-undang berkenaan dan cuba pula melebarkan isu itu ke negeri lain.

Gesaan ini sebenarnya menggunakan hujahan dan fakta yang tidak tepat serta mengelirukan masyarakat kerana undang-undang di Negeri Sembilan, Kedah, Perak, Melaka dan Sarawak adalah bertepatan kehendak Perlembagaan Persekutuan.

Fasal (3) dalam Perkara 12, Perlembagaan Persekutuan memperuntukkan bahawa: “Tiada sesiapa pun boleh diwajibkan menerima ajaran-ajaran mengenai apa-apa agama atau mengambil bahagian dalam apa-apa upacara atau sembahyang sesuatu agama yang lain daripada agamanya sendiri.

Manakala Fasal (4) dalam Perkara 12 pula memperuntukkan: “Bagi maksud Fasal (3) agama bagi seseorang yang berumur kurang daripada 18 tahun adalah ditetapkan oleh ibu bapa atau penjaganya.”

Isu dalam Perkara 12 (4) Perlembagaan ini bukan lagi satu masalah yang perlu diselesaikan atau ditafsirkan.

Dalam kes R Subashini (Subashini a/p Rajasingam lwn. Saravanan a/l Thangathoray & Ors (2008) 2 MLJ 147 FC di Mahkamah Persekutuan dan kes Nedunchelian V Uthiradam lwn. Nurshafiqah Mah Singai Annal & Ors (2005) 2 CLJ 306 yang dirujuk dalam penghakiman Subashini, Mahkamah Persekutuan sudah pun membuat tafsiran terhadap Perkara 12 (4) Perlembagaan Persekutuan.

Hak tentukan agama anak

Mahkamah Persekutuan mentafsirkan perkataan ‘parent’ dalam Perkara 12 (4) sebagai mufrad atau satu, yakni hak menentukan agama seseorang kanak-kanak berumur bawah 18 tahun adalah bergantung kepada salah seorang sama ada ibu atau bapa atau penjaga.

Keputusan ini bukan saja terpakai kepada orang Islam, juga bukan Islam. Maksudnya, agama anak di bawah umur 18 tahun boleh juga ditentukan oleh ibu atau bapa atau penjaganya yang bukan Islam. Jadi dakwaan ibu bapa bukan Islam tidak mempunyai peluang untuk mendapat keadilan adalah tidak benar dan ia tindakan cuba mengelirukan masyarakat bukan Islam.

Maka, peruntukan mengenai persetujuan salah seorang ibu atau bapa atau penjaga yang terdapat dalam Enakmen Pentadbiran Agama Islam (Negeri Sembilan) 2003, Enakmen Pentadbiran Undang-undang Islam (Kedah) 2008, Enakmen Pentadbiran Agama Islam (Perak) 2004, Enakmen Pentadbiran Agama Islam (Melaka) 2002 dan Ordinan Majlis Islam (Sarawak) 2001, adalah tidak bersalahan dengan kehendak Perkara 12 (4) Perlembagaan Persekutuan dan selaras keputusan Mahkamah Persekutuan.

Contohnya, seksyen 117 Enakmen Pentadbiran Agama Islam (Negeri Sembilan) 2003 memperuntukkan: “Bagi maksud bahagian ini, seseorang yang tidak beragama Islam boleh memeluk agama Islam jika dia sempurna akal, sudah mencapai umur 18 tahun. Jika belum mencapai umur 18 tahun, ibu atau bapa atau penjaganya mengizinkan pemelukan agama Islam olehnya.”

Begitu juga peruntukan dalam Enakmen Pentadbiran Undang-Undang Islam (Sabah) 1992, Enakmen Pentadbiran Agama Islam (Johor) 2003 dan Akta Pentadbiran Agama Islam (Wilayah-Wilayah Persekutuan) 1993 (Akta 505).

Penarikan balik rang Undang-undang Bil. 1/2013 telah mengekalkan status quo seksyen 95 akta itu, yang mempunyai peruntukan sama seperti lima negeri berkenaan. Akta 505 ini telah dikuatkuasakan sejak 1993, dan ia tidak menimbulkan sebarang ketidakharmonian atau kegelisahan antara kaum, bukan seperti dakwaan pihak berkenaan.

Kuasa Mahkamah Persekutuan

Mahkamah Persekutuan adalah mahkamah tertinggi dan mahkamah terakhir yang berperanan menentukan sama ada undang-undang digubal di Parlimen atau Dewan Undangan Negeri sah atau tidak. Mahkamah juga berkuasa untuk menyelesaikan masalah pertikaian undang-undang antara negeri atau kerajaan Persekutuan dengan sesebuah negeri.

Sebagai mahkamah yang tertinggi, maka apa-apa keputusan atau tafsiran dibuat oleh Mahkamah Persekutuan ini mengikat kesemua mahkamah bawahan termasuk Mahkamah Syariah dan juga keputusan yang dibuat Kabinet.

Sebenarnya peruntukan dalam enakmen Selangor, Terengganu, Pulau Pinang dan Perlis yang masih memperuntukkan seorang anak hanya boleh memeluk agama Islam selepas mendapat kebenaran daripada kedua-dua ibu bapa, adalah tidak selaras dengan Perkara 12 (4) Perlembagaan Persekutuan dan keputusan Mahkamah Persekutuan itu.

Maka, kerajaan negeri berkenaan yang perlu digesa mengambil tindakan sewajarnya untuk meminda peruntukan berkaitan supaya selaras dengan Perkara 12 (4) Perlembagaan Persekutuan dan selari dengan keputusan Mahkamah Persekutuan.

Penulis ialah Presiden Persatuan Peguam Syarie Malaysia (PGSM) dan boleh dihubungi di alamat sekretariatpgsm@yahoo.com